Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları ve Yönergeleri

Sürdürülebilirlik, günümüz iş dünyasında giderek daha fazla önem kazanan bir konu haline gelmiştir. Şirketler artık sadece kâr odaklı olmak yerine çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim alanlarında da sorumluluk almaya başlamışlardır. Bu sorumlulukların yerine getirilmesi ve şeffaflığın sağlanması için sürdürülebilirlik raporlama standartları ve yönergeleri geliştirilmiştir.

Sürdürülebilirlik Raporlama Nedir?

Sürdürülebilirlik raporlaması, bir şirketin sosyal, çevresel ve ekonomik performansını değerlendirmek ve paydaşlara sunmak amacıyla hazırlanan raporlardır. Bu raporlar, şirketin sürdürülebilirlik stratejilerini, hedeflerini, başarılarını ve iyileştirme alanlarını içerir. Sürdürülebilirlik raporlaması, şirketlerin sadece finansal performanslarını değil, aynı zamanda çevresel ve sosyal etkilerini de ölçmelerine olanak tanır.

Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları ve Yoğunlukları

Birçok uluslararası kuruluş ve kurum, şirketlerin sürdürülebilirlik raporlarını hazırlarken uymaları gereken belirli standartlar ve yönergeler geliştirmiştir. Bunlar arasında en bilinenler Global Reporting Initiative (GRI), Carbon Disclosure Project (CDP), United Nations Global Compact (UNGC) ve Sustainability Accounting Standards Board (SASB) gibi kuruluşların standartları bulunmaktadır.

• Global Reporting Initiative (GRI): GRI, şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını ölçmek, raporlamak ve iyileştirmek için kullanılan en yaygın standarttır. GRI standartları, ekonomik, çevresel ve sosyal boyutları kapsar ve paydaşların şirketin sürdürülebilirlik performansını anlamasını sağlar.
• Carbon Disclosure Project (CDP): CDP, şirketlerin iklim değişikliğiyle ilgili riskleri ve fırsatları nasıl yönettiğini değerlendiren bir platformdur. Şirketler, karbon ayak izlerini ve iklim değişikliğiyle ilgili diğer verileri CDP’ye raporlayarak yatırımcılar ve paydaşlar tarafından daha iyi anlaşılabilir.
• United Nations Global Compact (UNGC): UNGC, şirketlerin sürdürülebilirlik ilkelerini benimsemelerini teşvik eden bir girişimdir. UNGC’nin on prensibi, insan hakları, işgücü standartları, çevre koruma ve yolsuzlukla mücadele gibi konuları kapsar.
• Sustainability Accounting Standards Board (SASB): SASB, şirketlerin sürdürülebilirlik performansını finansal raporlama süreçlerine entegre etmelerine yardımcı olmak için sektörel standartlar geliştirir. Bu standartlar, sektörlere özgü çevresel, sosyal ve yönetişim konularını ele alır.

Türkiye’de sürdürülebilirlik raporlama ve yönetişim konularında belirli standartlar ve yönergeler bulunmaktadır. Özellikle Türkiye İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) ve Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Vakfı (TÜRKONFED) gibi kuruluşlar, Türk iş dünyasında sürdürülebilirlik konusunda farkındalığı artırmak ve şeffaflığı teşvik etmek için çeşitli inisiyatifler almaktadır.

Bu kuruluşlar, Türkiye’deki şirketlerin uluslararası standartlara uyumunu sağlamak ve yerel koşullara uygun bir sürdürülebilirlik raporlama çerçevesi oluşturmak için çalışmalar yürütmektedirler. Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) da bu çabaların bir ürünüdür.

TSRS, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan, karara göre tabi olan işletmelerin sürdürülebilirlik raporlamalarında uymaları gereken genel hüküm ve esasları belirleyen bir standartlar serisidir. Bu standartlar, büyük işletmelerin sürdürülebilirlik raporlamasıyla yeşil finansmana erişimini kolaylaştırmak ve yatırım alma yeteneklerini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

TSRS, iki ana bölümden oluşur: S1 – Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve S2 – Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler. Bu bölümler, sürdürülebilirlikle ilgili finansal bilgilerin şeffaf bir şekilde raporlanmasını sağlamak için belirli kılavuzlar ve gereklilikler sunar.

Ayrıca, TSRS’nin uygulanması zorunlu olan işletmeler belirlenmiştir. Aktif toplamı 500 milyon Türk Lirası, yıllık net satış hasılatı 1 milyar Türk Lirası ve çalışan sayısı 250 kişiden fazla olan kurumlar, TSRS kapsamında sürdürülebilirlik raporu hazırlamakla yükümlüdür. Ayrıca, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemesine tabi olan bazı şirketler de TSRS’ye uymak zorundadır.

29 Aralık 2023 tarihli 32414 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı’na göre, TSRS’nin uygulanması zorunlu olan işletmeler belirlenmiştir. Bu işletmelerin aşağıdaki ölçütlerden en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki raporlama döneminde aşması durumunda TSRS kapsamında sürdürülebilirlik raporu hazırlamaları gerekmektedir:

• Aktif toplamı 500 milyon Türk Lirası,
• Yıllık net satış hasılatı 1 milyar Türk Lirası,
• Çalışan sayısı 250 kişiden fazla.

Bu kriterleri sağlayan kurumlar, TSRS’ye uygun sürdürülebilirlik raporu hazırlamakla yükümlüdür. Bu sayede, Türkiye’deki büyük ölçekli işletmelerin sürdürülebilirlik performansı daha şeffaf bir şekilde izlenebilir hale gelmektedir. Bu raporlar, şirketlerin sürdürülebilirlik stratejilerini değerlendirmek ve paydaşlarla iletişim kurmak için önemli bir araçtır.