Kurumlar Vergisi Beyannamesi Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Kurumlar vergisi, tüzel kişiliklerin – genellikle şirketlerin, ticari işletmelerin, kooperatiflerin ve derneklerin – elde ettikleri kazançlar üzerinden ödenen bir vergi türüdür. Bu vergi, kurumların gelirlerinden yasal olarak belirlenen oranlarda devlete ödenir. Bu sene hesap dönemi takvim yılı olan kurumların 2023 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannameleri, 29 Mart 2019 tarih ve 115 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile belirlenen takvim çerçevesinde, 30 Nisan 2024 akşamına kadar verilecektir

Kurumlar Vergisi Nedir?

Kurumlar vergisi, bir kurumun elde ettiği kazanç üzerinden ödenen bir tür vergidir. Genellikle şirketler, ticari işletmeler, kooperatifler, dernekler gibi tüzel kişiliklerin kazançları üzerinden tahsil edilir. Bu vergi, kurumların gelirlerinden yasal olarak belirlenen oranlarda devlete ödenir.

Kurumlar vergisi, bir ülkenin vergi sisteminde önemli bir yer tutar çünkü devletin gelir kaynaklarından birini oluşturur ve kamu hizmetlerinin finansmanına katkı sağlar. Bu vergi türü, genellikle şirketlerin net kârı üzerinden hesaplanır ve vergi oranları ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir.

Kurumlar vergisinin işleyişi, vergi beyannamesi ve ödeme süreçleri genellikle Vergi Usul Kanunu gibi yasal düzenlemelere göre belirlenir. Vergi beyannamesi, kurumların mali durumlarını, elde ettikleri gelirleri ve vergiye tabi tutulan kazançlarını bildirdikleri resmi bir belgedir.

Kurumlar vergisinin vergi matrahı, kurumun genellikle yasal defter tutma yükümlülükleri çerçevesinde belirlenir. Vergilendirilebilir gelir, genellikle giderlerin düşülmesiyle elde edilen net kâr olarak hesaplanır.

Kurumlar Vergisi Mükellefleri

Kurumlar vergisi mükellefi olan kurumlar şunlardır:

• Sermaye şirketleri,
• Kooperatifler,
• İktisadi kamu kuruluşları,
• Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler,
• İş ortaklıkları.

Kurumlar Vergisi Kanunu Uyarınca Kabul Edilmeyen İndirimler

Aşağıda yer alan giderlerin kurumlar vergisi matrahının tespiti sırasında indirilmesi mümkün değildir:

• Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler,
• Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler,
• Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar,
• Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler,
• Hesaplanan kurumlar vergisi ile her türlü para cezaları, vergi cezaları, gecikme zamları ve gecikme faizleri,
• Menkul kıymetlerin itibarî değerlerinin altında ihracından doğan zararlar ile bu menkul kıymetlere ilişkin olarak ödenen komisyonlar ve benzeri her türlü giderler,

• İşletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan deniz ve hava taşıtlarına ilişkin giderler ve amortismanlar,
• Sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddî ve manevî zarar tazminat giderleri,
• Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddî ve manevî zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri,
• Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin tamamı,
• Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı,
• 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun ek 4 üncü maddesi kapsamında hakkında reklam yasağı uygulananlara verilen reklamların giderleri.

Kurumlar vergisi oranlarına ilişkin detaylar şu şekildedir:

Bankalar: %30

6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler: %30

Elektronik ödeme ve para kuruluşları: %30

Yetkili döviz müesseseleri: %30

Varlık yönetim şirketleri: %30

Sermaye piyasası kurumları: %30

Sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri: %30

Diğer kurumlar: %25

Özel durumlarda vergi oranları şu şekilde uygulanmaktadır:

İlk defa halka arz edilen şirketler için (%20’den fazla halka açık): İlk beş hesap dönemi boyunca %28

İhracat yapan kurumlar: İhracattan elde edilen kazançlar için %25

Sanayi sicil belgesine sahip ve üretim faaliyetiyle uğraşan kurumlar: Üretim faaliyetinden elde edilen kazançlar için %29

Kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan vergi, beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenmelidir. Bu nedenle, 2023 hesap dönemi beyannamesi için son ödeme tarihi 30 Nisan 2024‘tür.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32. maddesi çerçevesinde özel durumlarda uygulanan vergi indirimlerine ilişkin detaylar şu şekildedir:

Yedinci Fıkra: İhracat yapan kurumlar ile aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi kurumların, dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar için kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli olarak uygulanır.

Sekizinci Fıkra: Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlar için kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli olarak uygulanır.

Bu vergi indirimleri, belirli sektörlerde veya faaliyetlerde bulunan kurumların vergi yükünü hafifletmek veya teşvik etmek amacıyla uygulanmaktadır.

Kurumlar vergisinin ödeme zamanı ise, beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenmektedir. Örneğin, 2023 hesap dönemi beyannamesi üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinin son ödeme günü, 30 Nisan 2024’tür. Kurumlar, vergi yükümlülüklerini bu tarihe kadar yerine getirmelidirler.

Kurumlar Vergisi Nereden Ödenir?

Verginizi;

 ait gib.gov.tr internet sitesi (İnteraktif Vergi Dairesi ve GİB Mobil Uygulaması) üzerinden;

belirlenen tutarlar dahilinde, anlaşmalı bankaların kredi kartları ile

Anlaşmalı bankaların banka kartları veya banka hesabından,

 Yabancı ülkede faaliyet gösteren bankaların; kredi kartları, banka kartları ve diğer ödeme yöntemleriyle

Anlaşmalı bankaların;

• Şubelerinden,
• Alternatif ödeme kanallarından (İnternet Bankacılığı, Telefon Bankacılığı, Mobil Bankacılık vb.) ödeyebilirsiniz.

Oranlar her ne kadar açık olsa da firmalar uygulama konusunda çeşitli belirsizliklerle karşılaşabilirler. Bu konuda IQ Denetim olarak müşterilerimize tecrübe ve bilgi birikimimizi paylaşarak avantajlı çözümler sunuyoruz.